Χάρις Καρνέζη: “Κάθε μάθημα που τελειώνει με επιτυχία είναι για ‘μένα και μια μικρή νίκη”
Η Δρ. Χάρις Καρνέζη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε υποκριτική στη Δραματική Σχολή Αθηνών του Γιώργου Θεοδοσιάδη και δούλεψε επαγγελματικά ως ηθοποιός για δέκα χρόνια. Πήρε Μάστερ (MA) στο «Θέατρο στην Eκπαίδευση» από το University of Central England στο Birmingham και έκανε διδακτορικό με υποτροφία στο τμήμα ψυχολογίας του πανεπιστήμιο του Δουβλίνου, Trinity College Dublin. Κατά τη διατριβή της, η Χάρις Καρνέζη μελέτησε τις ανάγκες των παιδιών με υψηλής λειτουργικότητας αυτισμό και σύνδρομο Άσπεργκερ και σχεδίασε ένα νέο εκπαιδευτικό μοντέλο για τα παιδιά αυτά, το «Γνωσιακό Συμπεριφορικό Δράμα» (ΓΣΔ) που συνδυάζει την τέχνη του θεάτρου με αρχές από γνωσιακές και συμπεριφορικές θεραπείες.
Για τη μελέτη της αυτή χρηματοδοτήθηκε από το Ιρλανδικό Κρατικό Συμβούλιο Εδικής Εκπαίδευσης ενώ παράλληλα της απονεμήθηκε και το μεταπτυχιακό βραβείο έρευνας του πανεπιστημίου του Δουβλίνου. Στην Ελλάδα, η Χάρις Καρνέζη τιμήθηκε με το βραβείο Γυναίκα Επιστήμων της Χρονιάς, από τον όμιλο Λυμπέρη. Τα αποτελέσματα της μελέτης της παρουσίασε σε διεθνή συνέδρια στην Ιρλανδία, την Αυστραλία και το Μεξικό. Επίσης τη μέθοδό της δίδαξε σε ψυχολόγους, εργοθεραπευτές, λογοθεραπευτές και δασκάλους ειδικής αγωγής σε Ιρλανδία, Αυστραλία, Αμερική και Ελλάδα. Έχει κάνει διαλέξεις και σεμινάρια στα πανεπιστήμια Newman College στο Βirmingham της Αγγλίας και στο Trinity College Dublin της Ιρλανδίας, στο Νew York University των ΗΠΑ, ενώ έχει σταθερές συνεργασίες με ειδικά σχολεία τόσο στην Αυστραλία όσο και στην Ιρλανδία όπου εφαρμόζει το ΓΣΔ. Μέχρι στιγμής έχει δουλέψει σε τακτική βάση με πάνω από 300 παιδιά στο φάσμα του αυτισμού σε Ιρλανδία, Αυστραλία και Ελλάδα. Είναι μέλος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών και του Autism Theatre Research Network.
Στη συνέντευξή της στο maxmag.gr, η Χάρις Καρνέζη μάς μίλησε με πάθος για τη δουλειά της και το σεμινάριο που ξεκινά στη Θεσσαλονίκη ,αλλά και για όλη την δουλειά που γίνεται μαζί με την ομάδα της στο Γνωσιακό Συμπεριφορικό Δράμα.Εδωσε συμβουλές σε μητέρες αυτιστικών παιδιών αλλά και σε εκπαιδευτικούς που έχουν αλληλεπίδραση με τέτοια παιδιά.Εμεις της ευχόμαστε καλή επιτυχία σε όλα όσα πραγματεύεται.
Advertisement
Επιμέλεια συνέντευξης: Βασιλική Ευαγγέλου Παπαθανασίου
Τι είναι το Γνωσιακό Συμπεριφορικό Δράμα (ΓΣΔ);
Eίναι ένα ψυχοπαιδαγωγικό πρόγραμμα για παιδία με επικοινωνιακές δυσκολίες, χαμηλή αυτοεκτίμηση, υψηλής λειτουργικότητας αυτισμό, διάσπαση προσοχής/υπερκινητικότητα, εκλεκτική αλαλία. Στόχο έχει την ανάπτυξη της κοινωνικής κατανόησης και επικοινωνίας.
Πόσο βοηθά το θέατρο τη ψυχολογία και την αυτοπεποίθηση των παιδιών;
Το θέατρο από μόνο του, δεν πιστεύω ότι μπορεί βοηθήσει στην ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης. Ένα θεατροπαιδαγωγικό πρόγραμμα όμως του οποίου η δομή βασίζεται στην επίλυση προβλημάτων και έχει ως επίκεντρο τις ικανότητες και όχι τις δυσκολίες των συμμετεχόντων μπορεί. Γιατί τους δίνει την δυνατότητα να ανακαλύψουν δεξιότητες τις οποίες ίσως να μην γνώριζαν ότι είχαν, με αποτέλεσμα να αλλάζει η εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους. Του
Πώς η τέχνη του θεάτρου μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά με κοινωνικές και επικοινωνιακές δυσκολίες;
Πώς η τέχνη του θεάτρου μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά με κοινωνικές και επικοινωνιακές δυσκολίες;
Η τέχνη του θεάτρου μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά με κοινωνικές και επικοινωνιακές δυσκολίες, μόνο εφόσον ενταχθεί σε ένα στοχευμένο παιδαγωγικό πρόγραμμα, του οποίου η εκπαιδευτική ύλη βασίζεται σε βαθιά γνώση των αναγκών του πληθυσμού στον οποίον απευθύνεται.
Στο σεμινάριο που γίνεται στη Θεσσαλονίκη στις 11 ως 16 Φεβρουαρίου 2019 τι μπορεί να αποκομίσει κάποιος αν το παρακολουθήσει;
Μέσα από αυτό το σεμινάριο οι συμμετέχοντες θα έχουν τη ευκαιρία να κατανοήσουν το θεωρητικό υπόβαθρο του μοντέλου και δουν αναλυτικά την εκπαιδευτική ύλη που καλύπτει, να συμμετέχουν βιωματικά σαν μικρά παιδιά σε ένα παραμύθι, αλλά και να δοκιμάσουν τις δυνάμεις του να φτιάξουν και να παρουσιάσουν το δικό τους παραμύθι.
Τα σεμινάρια που κατά καιρούς διενεργείτε είναι για όλους όσους θέλουν να τα παρακολουθήσουν ή απευθύνονται σε ένα ειδικό κοινό;
Τα σεμινάρια συνήθως απευθύνονται σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας, ψυχολόγους, λογοθεραπευτές, εργορθεραπευτές, ειδικού παιδαγωγούς και όσους δουλεύουν με παιδιά με επικοινωνιακές δυσκολίες και ψάχνουν νέους, δημιουργικούς τρόπους να αλληλεπιδράσουν μαζί τους.
Advertisement
Αυτισμός: Έχουν ειπωθεί πολλά. Ποια συμπτώματα όμως πρέπει να ανησυχήσουν τους γονείς;
Οι δυσκολίες σε υψηλά λειτουργικά παιδάκια είναι συχνά δύσκολο να εντοπιστούν από τους γονείς, ειδικά όταν δεν υπάρχει μεγαλύτερο αδερφάκι να συγκρίνουν συμπεριφορές. Ωστόσο συστήνω να εμπιστευθούν το ενστικτό τους και αν παρατηρήσουν έστω και το παραμικρό που μπορεί να τους ανησυχεί, να μη διστάσουν να επισκεφθούν έναν παιδίατρο αναπτυξιολόγο, προκειμένου να μην χαθεί πολύτιμος χρόνος σε περίπτωση που το παιδί θα μπορούσε να ωφεληθεί από κάποια παρέμβαση.
Τι θα λέγατε σε μια μητέρα που έχει διαγνωστεί το παιδί της με αυτισμό;
Να μην κλείσει τα μάτια στη δυσκολία του παιδιού. Να αποδεχτεί τη διαφορετικότητα του και να κάνει ότι παρεμβάσεις τις προτείνουν οι ειδικοί για να το βοηθήσει. Αλλά να εμπιστευθεί και το παιδί της και αν δυσανασχετεί με κάποιον θεραπευτή, να το λάβει σοβαρά υπόψη της.
Επίσης, θέλω να της πω ότι κατανοώ και σέβομαι την αγωνία της για το μέλλον του παιδιού της, όμως να μην αφήσει αυτή την αγωνία να επισκιάσει τις καθημερινές χαρές που μπορεί να της δώσει με ένα του χαμόγελο, με ένα μικρό ή μεγάλο του βήμα.
Επίσης, θέλω να της πω ότι κατανοώ και σέβομαι την αγωνία της για το μέλλον του παιδιού της, όμως να μην αφήσει αυτή την αγωνία να επισκιάσει τις καθημερινές χαρές που μπορεί να της δώσει με ένα του χαμόγελο, με ένα μικρό ή μεγάλο του βήμα.
Αν έπρεπε να συμβουλέψετε εκπαιδευτικούς που δουλεύουν με παιδιά με αυτισμό μέσω αυτής της συνέντευξης τι θα τους λέγατε;
Να μελετήσουν καλά τον αυτισμό, ώστε να μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα αυτά τα παιδιά και να τα προσεγγίσουν με μεγαλύτερη ευελιξία. Να μην προσπαθούν με κανόνες να τους επιβάλουν την κοινωνική επικοινωνία, αλλά να κερδίσουν την εμπιστοσύνη τους, ακολουθώντας αρχικά το συχνά στεροτυπικό τους παιχνίδι, το οποίο θα εμπλουτίζουν σταδιακά.
Το 2009 βραβευθήκατε ως γυναίκα της χρονιάς στην κατηγορία επιστήμη. Από τότε πόσους στόχους έχετε κατακτήσει ;
Advertisement
Κάθε μάθημα που τελειώνει με επιτυχία είναι για μένα και μια μικρή νίκη. Κάθε φορά που τα παιδάκια μου βγαίνουν χαρούμενα ή έρχονται με ανυπομονησία για να συνεχίσουμε «την αποστολή μας» έχω κατακτήσει το στόχο μου. Από το 2019, έχουμε φέρει σε πέρας με τους μικρούς μου πράκτορες πολλές αποστολές – νικήσαμε δράκους, κατακτήσαμε το διάστημα, χτίσαμε ουρανοξύστες, επιζήσαμε στην άγρια ζούγκλα και άλλα πολλά Networ
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Να ταξιδεύει το Γνωασιακό Συμπεριφορικό Δράμα (CBD) όλο και πιο μακριά και να δίνει χαρά σε όλο και περισσότερα παιδάκια ανά τον κόσμο.
Φωτογραφικό υλικό από το προσωπικό αρχείο της κυρίας Χάρις Καρνέζη.
Επισκεφτείτε το site της δρ. Χάρις Καρνέζη εδώ
Μπoρείτε να βρείτε τη δρ. Χάρις Καρνέζη και πληροφορίες για το γνωσιακό συμπεριφορικό δράμα στην επίσημη σελίδα στο facebook